2025 yılında Çin-ABD ilişkileri, siyasetten çok ekonomik ve ticari konular ekseninde şekillendi. ABD Başkanı Donald Trump’ın ikinci dönemiyle birlikte gümrük tarifelerini kullanarak kendi ülkesinin lehine küresel ticareti yeniden biçimlendirme girişimleri, Çin ile Washington arasındaki anlaşmazlıkları derinleştirdi.
Yıl boyunca ABD ve Çin, gümrük tarifeleri, çip sektörü kısıtlamaları, nadir toprak elementleri ve denizcilik alanındaki karşılıklı yaptırımlar üzerinden bir dizi ekonomik ve ticari restleşmeye girdi. ABD, Çin’e uyguladığı gümrük tarifesini yüzde 145’e çıkarırken, Çin de karşılık olarak yüzde 125’lik tarifeye ulaştı. Ticari gerilimi azaltmak için taraflar, İsviçre, İngiltere, İsveç, İspanya ve Malezya’da bir dizi müzakere gerçekleştirdi ve bazı tarife artışlarını geçici olarak erteledi.
Çin ise ABD’nin tek taraflı politikalarına karşı “çok kutupluluk” ve “Küresel Güney” vurgusunu ön plana çıkardı. Pekin, Şanghay İşbirliği Örgütü Zirvesi ve 2. Dünya Savaşı’nın 80. yılı törenlerinde, gelişmekte olan ülkelerle dayanışma mesajları verdi.
Buna karşın Japonya’da yeni Başbakan Takaiçi Sanae’nin, Tayvan’a olası askeri müdahale ihtimali üzerine yaptığı açıklamalar, Pekin ile Tokyo arasında diplomatik gerilimi artırdı. Çin yönetimi, Japonya Büyükelçisini çağırarak protesto notası iletmek zorunda kaldı.
Trump’ın ikinci dönemi, ABD’nin Çin’e yaklaşımını da değiştirdi. Önceki başkanların Çin’i ideolojik bir rakip olarak görmemesine karşın, Trump ekonomik bir rakip olarak konumlandırdı ve ABD’nin çıkarlarını ön planda tutan, gümrük tarifeleriyle desteklenen bir rekabet stratejisi izledi. Aynı zamanda Moskova ile stratejik yakınlaşmayı da gündeme aldı; Çin ise Rusya ile bağlarını güçlendirerek, ABD ve Batı’ya karşı denge unsuru oluşturdu.
2025 yılı, Çin-ABD ilişkilerinde ticaret ve ekonomik rekabetin ön plana çıktığı, çok kutupluluk ve küresel işbirliği söylemlerinin ise Çin tarafından öne çıkarıldığı bir yıl olarak kayda geçti.2
