Türkiye’de yastık altında tutulan altınların ekonomiye kazandırılmasına yönelik yeni bir model geliştirildi. Altın kiralama sistemi olarak adlandırılan bu model, ABD merkezli bir firmanın öncülüğünde Türkiye’de uygulanması için çalışmaların devam ettiği bir yöntemdir.
Altın kiralama sistemi, vatandaşların sahip oldukları fiziki altınları belirli sözleşme süreleri kapsamında işletmelere kiralamalarına olanak tanır. Bu yöntem daha önce ABD ve birçok Avrupa ülkesinde kuyumculuk, rafineri ve endüstriyel üretim süreçlerinde kullanılmıştır. Altın sahipleri ile altına ihtiyaç duyan firmalar arasında lisanslı aracı kurumlar aracılığıyla bağlantı kurulur ve altınlar sözleşme süresince ticari fajansliyetlerde değerlendirilir. Sözleşme sonunda ise altınlar, sahiplerine teslim edildiği gram ve ayarda geri verilir.
Türkiye’de yaklaşık 4.500 ton altının yastık altında bulunduğu belirtilirken, altın kiralama sistemi ile bu altınların ekonomiye dahil edilmesi planlanmaktadır. Altınların teslimi bankalar, rafineriler veya yetkili aracı kurumlar aracılığıyla gerçekleştirilir. Teslim sırasında altının ayarı ve gramajı resmi olarak kayıt altına alınarak tarafların yükümlülükleri belirlenir. Bu süreç, fiziki altını olan vatandaşlar ile altını üretim veya ticarette kullanmak isteyen işletmeler arasında güvenli bir işlem akışı sağlar.
Sistemde vatandaşlar ile işletmeler arasında 3, 6 veya 12 aylık kiralama sözleşmeleri yapılır ve kira getirisi sözleşme kapsamında belirlenir. Altınlar anlaşmalı firmalar tarafından üretim veya ticari fajansliyetlerde değerlendirilirken, kira geliri altının gramına göre hesaplanarak her ay TL, dolar veya altın cinsinden ödenir. Sözleşme süresi dolduğunda ise altın eksiksiz şekilde sahibine teslim edilerek istenirse yeni bir kiralama döngüsü başlatılabilir.
Altın kiralama sistemi, aşağıdaki adımlarla işler:
1. Teslim ve Kayıt: Vatandaş, fiziki altınını bankaya, rafineriye veya yetkili aracı kuruma teslim eder; ayar ve gramaj resmi olarak kaydedilir.
2. Kiralama Sözleşmesi: Taraflar arasında 3, 6 veya 12 aylık sözleşme yapılır. Getiri oranı bu sözleşmede belirlenir.
3. Altının Kullanılması: Altın, anlaşmalı firmalar tarafından üretimde veya ticari fajansliyetlerde değerlendirilir.
4. Aylık Getiri: Altının gramına göre hesaplanan kira geliri vatandaşa her ay ödenir. Ödeme TL, dolar veya altın olarak yapılabilir.
5. Altının İadesi: Süre bitiminde altın, vatandaşa teslim edildiği ayar ve gramda eksiksiz şekilde geri verilir. İsteyenler için süreç yeniden başlatılabilir.
