Yeni Üniversitelerin İllere Olumlu Etkisi
Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Coğrafya Bölümü Beşeri ve İktisadi Coğrafya Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Fatih Altuğ, 2006 yılından sonra kurulan üniversitelerin daha önce üniversite bulunmayan illerin ekonomik, sosyal ve kültürel gelişimine katkı sağladığını belirtti. Altuğ’un yaptığı bilimsel araştırmaya göre, yeni kurulan üniversitelerin illerin inovasyon performansına olumlu etkisi olduğu ortaya çıktı.
Yapılan araştırmaya göre, 1995-2006 yılları arasında 41 ilde hiç üniversite bulunmazken, bu dönemde üniversitelerin toplam patent başvuru sayısı sadece 139’da kaldı. Ancak 2016-2018 döneminde üniversitelerin toplam patent başvuru sayısı 2 bin 791’e yükselerek ülke genelinde patent başvurusu yapılmayan il kalmadı. Özellikle Kilis, Bartın, Bingöl gibi illerde yeni kurulan üniversitelerin inovasyon performansına büyük katkı sağladığı görüldü.
Doç. Dr. Altuğ, Giresun Üniversitesi’nin kurulmasının ardından şehirde yaşanan ekonomik gelişmeleri de inceledi. Yapılan çalışmaya göre, Giresun Üniversitesi’nin şehrin ekonomisine yıllık yaklaşık olarak 30 milyon dolarlık doğrudan katkısı olduğu belirlendi. Ayrıca üniversitenin kurulmasının ardından iş yeri sayısında yüzde 50’ye, istihdamda ise yüzde 30’a varan artışlar yaşandığı tespit edildi. Tıp fakültesi, diş hekimliği fakültesi ve eğitim araştırma hastanesi gibi birimlerin şehrin imkanlarını geliştirdiği ve göç veren Giresun’un net göç hızını olumlu yönde etkilediği belirlendi.
Altuğ’un araştırması, Türkiye’deki üniversitelerin öneminin ve etkisinin vurgulandığı bir çalışma olarak dikkat çekiyor. Almanya gibi Türkiye’ye yakın nüfusa sahip ülkelerde Türkiye’den çok daha fazla üniversite bulunduğu göz önüne alındığında, üniversitelerin ekonomik, sosyal ve kültürel gelişime olan etkisinin önemi ortaya çıkıyor. Altuğ, Türkiye’de son yıllarda kurulan üniversitelerin alt yapı eksikliğinin giderildiğini ve artık çağı yakalayacak, küresel problemlere çözüm üretebilecek nitelikte üniversitelerin inşa edilmesi gerektiğini vurguluyor.
Doç. Dr. Fatih Altuğ’un bu bilimsel çalışması, hem makale olarak bilimsel bir dergide yayımlandı hem de kitaplaştırıldı. Araştırma sonuçları, yeni üniversitelerin illerin gelişimine olumlu katkı sağladığını ve inovasyon performansını artırdığını gösteriyor. Üniversitelerin ekonomiye, istihdama ve kültürel hayata olan bu olumlu etkileri, ülke genelinde yaygınlaştırılarak daha fazla ilin kalkınmasına katkı sağlaması bekleniyor. Bu bağlamda yükseköğretim politikalarının güncellenmesi ve üniversitelerin kalitesinin artırılması önem arz etmektedir.