Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB), Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın bir birimi olarak, e-ticaretin hızla yaygınlaşması ve sanal POS sistemlerinin kullanımının artması üzerine harekete geçti. 2020-2024 yılları arasında sanal POS kullanarak gelir elde eden kişilerin vergilendirilmesi konusunda detaylı bir analiz yaparak, mükellefiyet durumlarını ve elde edilen gelirlerin vergi beyanlarının doğruluğunu inceledi.
Yapılan incelemeler sonucunda, ödeme ve elektronik para kuruluşları tarafından sağlanan veriler doğrultusunda yüksek riskli mükellefler tespit edildi. Bu kapsamda, sanal POS aracılığıyla gelir elde eden ancak vergi yükümlülüklerini yerine getirmeyen veya eksik beyanda bulunan 4 bin 95 mükellef belirlendi. Bu mükelleflerin toplamda 37 milyar liralık geliri gizlediği ortaya çıktı.
Analizler ayrıca, tekstil, hazır giyim, bilgisayar sarf malzemeleri, telefon ve bilgisayar programlama sektörlerinde fajansliyet gösteren birçok mükellefin de gelirlerini gizlediğini gösterdi. Özellikle vergi kaydı olmayan bir kişinin 2024 yılında sanal POS üzerinden yaptığı işlemler sonucunda 67 milyon lira gelir elde ettiği tespit edildi ve bu kişi hakkında yasal süreç başlatıldı.
GİB, vergi kayıplarını önlemek amacıyla “gönüllü uyum ve izaha davet” mekanizmasını devreye soktu. Mükellefiyeti olmayan, eksik beyanda bulunan veya beyanname vermeyen kişilere öncelikle bilgilendirme yapılarak uyum sağlamaları isteniyor. Bu sürece uymayanlar hakkında vergi incelemesi ve cezai işlem başlatılıyor. GİB, bu süreci başlatmak için e-ticaret gelirlerini gizlediği tespit edilen 561 mükellefi belirledi.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek de konuyla ilgili yaptığı açıklamada, dijitalleşen dünyada vergi kaçakçılığının önlenmesinin daha kolay hale geldiğini belirtti. Sanal POS ve diğer dijital ödeme sistemleri üzerinden gelir elde edenlerin vergi ödemek zorunda olduklarını vurgulayan Bakan Şimşek, mükellefleri gönüllü uyum sürecine dahil etmekle başlayacaklarını ve uyum sağlamayanlar için cezai yaptırımların devreye gireceğini ifade etti. Bu adımların, vergi kayıplarının önlenmesi ve kayıt dışı ekonomiyle mücadelede etkili olması bekleniyor.
