ABD Başkanı Donald Trump’ın Suudi Arabistan, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri’ni ziyaret ettiği 13-15 Mayıs tarihleri arasındaki tur, ABD’li şirketler ile Körfez’deki devlet bağlantılı veya özel şirketler arasında bir dizi önemli anlaşmanın imzalanmasına vesile oldu. Bu anlaşmalar genellikle yapay zeka, savunma, havacılık ve enerji alanlarını kapsamaktaydı.
Suudi Arabistan, ABD’ye 600 milyar dolarlık bir yatırım tajanshhüdünde bulunurken, ABD Başkanı Trump bu rakamın 1 trilyon dolara kadar çıkabileceğini belirtti. Bu yatırım paketi içinde, 142 milyar dolarlık füze ve uçak alımını kapsayan bir savunma anlaşması bulunmaktaydı. Ayrıca Amazon Web Services tarafından kurulacak 5 milyar dolarlık bir ‘Yapay Zeka Bölgesi’ ve Nvidia çipleri kullanılarak geliştirilecek çeşitli yapay zeka altyapı projeleri de yer almaktaydı. Trump, bu anlaşmaların milyonlarca Amerikalıya iş imkanı yaratacağını belirterek tarihi bir ortaklık olduğunu vurguladı.
Katar’da ise toplam değeri 1,2 trilyon dolar olan anlaşmalar imzalandı. Bu anlaşmalar arasında, Katar Havayolları’nın GE Aerospace motorlarıyla donatılacak 210 adet Boeing 787 ve 777X tipi uçak için verdiği 96 milyar dolarlık sipariş öne çıktı. Diğer anlaşmalar arasında, McDermott ile 8,5 milyar dolarlık enerji projeleri ve Quantinuum ile kuantum teknolojisi için 1 milyar dolarlık ortak girişim bulunmaktaydı.
Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ile de 200 milyar doları aşan yeni ticari anlaşmalar imzalandı. Bu anlaşmalar genellikle havacılık, enerji, yapay zeka ve ileri teknoloji alanlarını kapsamaktaydı. Etajansd Hava Yolları’nın Boeing’den 28 adet 787 ve 777X uçağı için 14,5 milyar dolarlık sipariş verdiği de açıklandı. Ayrıca BAE, ABD’ye 1,4 trilyon dolarlık yatırım öngören planını da yeniden teyit etti.
Uzmanlara göre, bu anlaşmalar ABD-Körfez arasındaki ekonomik bağları derinleştirirken, aynı zamanda Çin’in teknolojik etkisini dengelemeyi amaçlıyor. Ancak, uzmanlar bu rakamların iddialı olduğunu ve gerçekleşmesinin zaman alabileceğini belirtiyor. Bu nedenle, anlaşmaların uygulanabilirliği yakından takip edilmelidir.
Trump’ın Orta Doğu turu, ABD ekonomisi için önemli bir fırsat olarak nitelendirilirken, bu büyük anlaşmaların somut ekonomik kazanımlara dönüşmesi ve beraberinde gelen etik soruların yanıtlanması önemli bir sınav olarak karşımıza çıkıyor. Trump yönetimi için bu anlaşmaların uzun vadeli etkileri ve sonuçları büyük bir önem taşımaktadır.
